Szatnie pracownicze to nieodłączny element każdego miejsca pracy, w którym pracownicy muszą zmieniać odzież na roboczą lub ochronną. Wyposażenie szatni pracowniczej jest regulowane przez konkretne przepisy, które mają na celu zapewnienie komfortu i higieny pracownikom. W poniższym artykule przyjrzymy się, jakie normy muszą spełniać szatnie pracownicze, jakie są wymagania dotyczące ich wyposażenia oraz jakie przestrzenie są niezbędne na jednego pracownika.
Jakie są wymagania dotyczące szatni dla pracowników?
Zgodnie z przepisami BHP (Bezpieczeństwa i Higieny Pracy), każda szatnia musi być dostosowana do rodzaju wykonywanej pracy oraz liczby zatrudnionych pracowników. Odpowiednie wyposażenie szatni pracowniczej zapewnia wygodę, funkcjonalność oraz higienę. W przypadku, gdy pracownicy muszą zmieniać odzież na odzież roboczą lub ochronną, szatnia staje się obligatoryjna. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, szatnie powinny być wyznaczone w każdym zakładzie pracy, w którym konieczne jest przechowywanie odzieży roboczej i prywatnej.
Podstawowym wymaganiem dotyczącym szatni jest odpowiednia liczba szafek. Każdy pracownik musi mieć zapewniony dostęp do własnej szafki, w której będzie mógł przechowywać odzież oraz inne osobiste przedmioty. Pracodawca jest zobowiązany do dostarczenia odpowiedniego wyposażenia szatni pracowniczej, w tym szafek o odpowiednich rozmiarach i przystosowanych do przechowywania zarówno odzieży roboczej, jak i prywatnej. Zgodnie z Polską Normą PN-75M-78711 rozmiar szafek musi wynosić 1800 mm wysokości, 400 mm szerokości i 440 mm głębokości. W szafce powinien znaleźć się także drążek poprzeczny, półka, wieszaki zamontowane na stałe oraz przegroda, która dzieli szafkę na dwie części. Podział szafki stosuje się w celach higienicznych, aby oddzielić odzież roboczą od odzieży codziennej. Sama szafka musi być wykonana z materiałów stalowych.
Ile szafek w szatni na pracownika?
Wyposażenie szatni pracowniczej powinno być dostosowane do potrzeb oraz specyfiki miejsca pracy. Szatnie odzieży własnej muszą zapewniać indywidualne miejsce dla każdego pracownika, w postaci szafek lub wieszaków. W zależności od charakteru pracy oraz liczby zatrudnionych osób możliwe jest urządzenie szatni w formie wieszakowej, pod warunkiem że nie występują czynniki powodujące zanieczyszczenie odzieży.
Wieszakowe szatnie, jeśli są stosowane, muszą być podzielone na strefy dla kobiet i mężczyzn, a w przypadku małej liczby pracowników (poniżej 5 osób na zmianie), dopuszczalne są szatnie wspólne, jednak obowiązkowo wyposażone w kabiny do przebierania. Każdy pracownik powinien mieć przypisany indywidualny wieszak z siatkowymi półkami na obuwie oraz półkami na nakrycia głowy i inne drobne przedmioty. Ważne jest również, aby szerokość przejść, pomiędzy wieszakami wynosiła co najmniej 1,1 m, co zapewnia komfort obsługi i użytkowania.
Jeśli stosuje się osobną szatnię odzieży roboczej, zwłaszcza w miejscach o wysokim ryzyku zabrudzenia odzieży, musi być wyposażona w oddzielne szafki dla każdego pracownika i zapewniać minimum 0,5m2 przestrzeni podłogowej na jednego pracownika. Dodatkowo musi być ona bezpośrednio połączona z umywalnią i natryskami, a także z szatnią na odzież wierzchnią. Jeśli jednak szatnia odzieży roboczej i szatnia odzieży codziennej to jedno pomieszczenie – szafki powinny przynajmniej mieć przegrodę dzielącą je na dwie części. Jest możliwość również zastosowania dwóch szafek na jednego pracownika.
Ile m2 na jednego pracownika w szatni?
Wymogi dotyczące powierzchni szatni są uzależnione od liczby pracowników oraz charakteru pracy. Przepisy jasno określają minimalną powierzchnię, jaką należy przeznaczyć na jednego pracownika. W przypadku szatni podstawowej, czyli takiej, gdzie pracownicy przechowują tylko odzież prywatną, minimalna przestrzeń to 0,5 metra kwadratowego na pracownika. Natomiast w szatniach, w których przechowywana jest również odzież robocza, przewiduje się około 1 m2 na osobę.
Jeśli zakład pracy zatrudnia więcej pracowników i istnieje potrzeba oddzielenia odzieży czystej od brudnej, powierzchnia szatni może być większa. Ponadto zgodnie z obowiązującymi przepisami, w szatniach pracowniczych powinna być zapewniona odpowiednia wentylacja oraz dostęp do światła naturalnego, co wpływa na komfort i bezpieczeństwo pracy. Dla większych zakładów, w których pracownicy są narażeni na substancje szkodliwe, dodatkowo zaleca się instalację pryszniców oraz miejsc do prania odzieży. Tego typu udogodnienia mogą zwiększyć powierzchnię szatni, ale są niezbędne w zapewnieniu odpowiednich warunków sanitarnych.
Jakie są inne normy i standardy dotyczące szatni pracowniczych?
Prócz liczby szafek oraz powierzchni przypadającej na jednego pracownika, istotnym aspektem jest ogólna ergonomia i funkcjonalność szatni. Wyposażenie szatni pracowniczej powinno odpowiadać różnym potrzebom zatrudnionych, w tym także osobom o ograniczonej mobilności. Dlatego w miejscach, gdzie pracują osoby niepełnosprawne, należy dostosować szafki, ławki oraz inne elementy wyposażenia tak, aby były one łatwo dostępne.
Przepisy nakładają także obowiązek utrzymania szatni w czystości. Właściciele zakładów pracy są zobowiązani do regularnego sprzątania szatni oraz monitorowania stanu wyposażenia. W przypadku uszkodzenia szafek lub innych elementów należy je niezwłocznie naprawić lub wymienić. Warto także zauważyć, że przepisy nie narzucają konkretnej estetyki szatni, ale ważne jest, aby były one funkcjonalne i przyjazne dla pracowników. Dobrze zaprojektowana szatnia może wpłynąć na lepsze samopoczucie pracowników i poprawić efektywność pracy.
Wyposażenie szatni pracowniczej — podsumowanie
Szatnie pracownicze odgrywają kluczową rolę w codziennym funkcjonowaniu zakładów pracy. Ich odpowiednie wyposażenie nie tylko wpływa na komfort i higienę pracowników, ale również na przestrzeganie przepisów BHP. Wyposażenie szatni pracowniczej powinno uwzględniać indywidualne potrzeby każdego pracownika, zapewniając mu wygodne i bezpieczne miejsce do przechowywania odzieży. Warto również pamiętać o normach dotyczących powierzchni szatni, liczby szafek oraz innych elementach, które wpływają na funkcjonalność tego pomieszczenia.
